De Mario Puddu -  Alivertu (romanzu autobiogràficu), Editore Condaghes 2004

Bellina

Bellina aiat anzadu in mesu de su nie.

- Dae tentu, mih chi Bellina ndhe at fatu sas abbas: custu manzanu anzat! – mi at avértidu babbu, innanti de tucare a bidha.

Candho l'apo chircada pro l'abbaidare l'apo àpida anzada.

- Dae tentu chi ndhe faghet sa burba! - avertiat babbu onzi borta chi nos anzaiat una berbeghe.

- A ite la zughet sa burba, o bà?

S'anatomia de s'àtera iscola, sa de sas cosas cun pagu istúdiu, no andhaiat prus de “Totu sos animales zughent sa burba”, chi ndhe la faghiant apustis chi ndhe aiant fatu su fedu e chi fit bona a la betare a sos canes. Si cumprendhiat chi fit petzi s'animale chi zughiat sa burba, e petzi contendhe contos de ríere si naraiat chi Fulanu si aiat cotu sa burba de sa muzere.

A sa dimandha mia rispondhiat a pessamentu:

- Sa burba la zughet ca s'anzone suet dae cue, in sa bentre de sa mama!

Che at coladu annos meda innanti de ischire cosas craras de totu sa chistione, lezindhe líbberos, chi no fint de iscola.

- S'animale puru est sentimentosu! - naraiat babbu bidindhe comente faghiant, a bortas, sas berbeghes - Paret chi cumprendhat sas cosas, chi si las ponzat a notu...

Una die sas berbeghes fint a manu de subra de su pinnetu, irmurinendhe, e si sunt salarzadas...

- Curre! Curre! - nachi babbu - Cussu est su grodhe!...

Est curtu isse. Bellina fit torrendhe, sola, cun s'anzonedhu ifatu, dae manu de zosso. S'anzone zughiat sos murros issambenados e comente l'amus frobbidu si li pariat su sinnale de un'addentigada, comente l'aiat aferradu su grodhe trazendhesichelu. Ladinu chi Bellina li fit posta ifatu a tzumbadas fintzas chi bi lu at fatu lassare.

Ma no bi at pótidu fàghere nudha candho li est assupridu su grodhe de duas manos.

Sa temporada che fit colada, a úrtimos de frearzu, ma fimus chentza erba, e mancu proendha prus. A primos de martu amus trubbadu a Molia a sa mindha de frades Demuru, a campu. Daghi s'anzone che teniat unu mese, ca fit feminedha e fit a la pesare, bi l'amus istitada e betada a sa laghinza de frades Demuru, chi che l'aiant in sa tanca de Mulotzu, suta de Bantinelongu, chi est su de bàtoro cumonales de Illorè.

Sas berbeghes a mélios istant totu, chirchendhe s'anzone a s'istitada o a s'istellada, ma apustis de carchi die si callant. Bellina nono: pariat un'iscassiada currindhe de un'ala a s'àtera de sa mindha, a boghes, compidendhe onzi tantu a ue li fit mancada s'anzone. Babbu l'at fintzas dépida trobeire ca che essiat atesu chirchendhe e no bi aiat contu de ndhe la torrare. Su note immandraiant acurtzu a sa pinneta. Bi fint Ricardu Muredha, chi fit a pastore cun frades Demuru, e babbu. Carchi die apustis, unu manzanu, daghi si sunt ischidados

- Bah!... Callada si est, Bellina! - ant fatu cudhos.

Essint a trubbare a sa mandra a múrghere, a candho bident a Bellina istérrida, tètera che fuste, morta!

Daghi prus a tardu l'ant abberta, a la fàghere a peta, li ant àpidu su coro isperradu a cantos.

- Lampu a cosa!... - at fatu Ricardu - Mai ndhe aio bidu, de cosa goi!

- Ello pessas chi s'animale puru no atuat? - nachi babbu - Custa ndh'est morta de su dispiaghere, mih!

A s'anzone li naraimus “s'Orfanedha”.

Ma no fimus istudiendhe su cumportamentu de sos animales, chi onzi pastore lu connoschiat a puntu de fàghere su pastore. Comente aiat connotu.